De bosbranden

Griekenland kreeg deze zomer te maken met de ergste bosbranden in 100 jaar. Het eiland Evia werd daarbij het hardst getroffen. Noord Evia, een prachtig, groen natuurgebied, brandde voor een groot deel af. Meer dan 50.000 hectare bos en agrarisch gebied zijn in rook op gegaan. Noord–Evia zit nu met een ecologische natuurramp en een economische catastrofe voor de inwoners van het eiland.
Het toerisme, de veeteelt, de landbouw en de bosbouw werden zwaar getroffen. Van een groen landschap vol olijfbomen en naaldbomenbossen zijn kale, zwarte stompjes overgebleven. Veel olijven-, vijgenboom- en wijngaarden zijn totaal vernietigd. De bossen waren de bron van meer dan 10.000 ton honing per jaar, meer dan de helft van de totale Griekse honingproductie. In de bosbouw werd naast hout ook veel hars gewonnen. Kortom Noord-Evia leefde van de natuur en een beetje van het toerisme.
In augustus werden duizenden bezittingen door het vuur vernietigd. Mensen verloren hun huis, hun akkers, hun stallen, hun vee of hun bijen. De toekomst van de 40.000 inwoners van Noord-Evia werd in een week tijd in een klap weggevaagd. Waar nu van te leven? Hoe dit weer op te bouwen?
Hieronder een korte beschrijving van de situatie tijdens de rampweek en een kaartje waarop de getroffen dorpen te zien zijn.

De rampweek 3- 9 augustus 2021

Dinsdag 3 augustus

Het vuur begon in Retsinolakkos dat dichtbij Limni ligt. Al snel werden de plaatsen Kokkini en Retsinolakos geëvacueerd. Het vuurde breidde zich, aangewakkerd door een sterke wind, uit naar de dorpen Coronair, Limni en Rovies. De brandweer en de lokale bevolking probeerden brandgangen aan te leggen door in de bossen bomen om te hakken. Uit veiligheidsoverwegingen trokken de toeristen in het gebied richting zee en strand. Er waren drie brandhaarden. Een brandde het dorpje Chronia af, een andere Mourtia en de derde ging richting het klooster van de St. David in Drymonas. Bedrijven, huizen en auto’s brandden af.

Woensdag 4 augustus

Op woensdag 4 augustus werd het in Rovies echt heel moeilijk en riepen de autoriteiten de inwoners en de toeristen op om zich op het strand te verzamelen. Een enorme vuurzee met vlammen van wel 20 meter hoog kwam van de noordkant af op de naaldboombossen. De vlammen bedekte de weg van Limni tot Rovies en de politie zette alle verkeer stop om mensenlevens niet in gevaar te brengen. De brand is dan nog maar 1,5 km verwijderd van het oude klooster van de Heilige David. Enkele monniken weigerden te vertrekken en wilden het klooster kost wat kost redden.

Donderdag/Vridag 5-6 augustus

Vanuit het gebied bij het klooster van Drymonas zette de brand zich voort in twee richtingen. Een deel ging de noordkant op naar de top van de beboste berg en zo door naar de dorpen Kokkinomilia en Kerasia. Een andere tak ging naar het westen en sloot aan bij de brand die al ten noorden van het dorp Kalamoudi was. Een enorme brand verplaatste zich nu naar het noordwesten naar de dorpen Koulori en Marouli. De vlammenzee was enorm en onbeheersbaar geworden. Uiteindelijk besloot de overheid van de regio Centraal Griekenland om de dorpen Agia Anna, Kerasia en Achladi te evacueren.

Zaterdag 7 augustus

De situatie werd nijpend in het dorp Vasilika; de vlammen waren het plaatsje al binnengekomen. Ook de dorpen Simia, Kryoneritis, Milia en Agdines zaten in moeilijkheden. De vlammen dreigden niet alleen de dorpen, maar ook de brandweerploegen die daar aan het werk waren, in te sluiten. In verschillende dorpen moest de brandweer mensen die weigerden om te vertrekken na een evacuatieoproep overtuigen om te gaan of hen alsnog weghalen en in veiligheid brengen. Inwoners en brandweerlieden vochten tegen het vuur, dat vaak aan de andere kant weer oplaaide. De brand was niet meer onder controle te houden en trok verder over Noord-Evia.

Zondag 8 augustus

De dorpen Galatsona, Ellinika en Agriovotano waren nu rondom omcirkeld door de branden. De plaatsen Gouves, Artemisio,Kastri, Vouliki en Pefki kregen per app ondertussen de oproep binnen om te evacueren en naar Istiea te gaan. Er was een groot operatie begonnen om Vasilika te redden. Tientallen vrijwilligers uit de wijde omtrek en vanuit Athene kwamen de brandweer helpen. Het was niet voldoende, de branden bleven zich uitbreiden. De bulldozers konden het niet aan, meer luchtversterking was noodzakelijk. De enige uitweg was nu nog via de zee. Ongelooflijke taferelen speelden zich af, veerboten en vissersschepen die in het donker mensen wegbrachten naar een veilige plek. Dikke rook waar as uit dwarrelde bedekte de donkere lucht, de zee zag door het bruine wolkendek er smoezelig en bruin uit. Wegen werden afgesloten. Dorpsbewoners en brandweermannen sloegen met takken en blusten met water de vlammen uit in tuinen en boomgaarden en aan de randen van wegen.

Maandag 9 augustus

Het ene na het andere dorp werd nu omringd door het vuur en er werd met man en macht geprobeerd te redden wat er te redden viel. De dorpen Ellinika, Kastri, Gouves, Artemisio, Pefki, Monokaria, Kamatriades and Galatsades zaten in een ring van vuur. Artemisio en Gouves boden weerstand en hielden het vol. Er zijn enkele huizen verbrand maar de dorpen bleven grotendeels overeind. Zo werden ook Gouves, Agriovotano, Monokaria and Pefki door de inwoners en vrijwilligers gered. Agia Anna, Vasilika en Psarapouli kwamen er slechter van af. Aan de zuidkant werd met hulp van andere Europese landen en vrijwilligers geprobeerd te voorkomen dat de branden zich uitbreidden naar de berg Kandili. Er waren overal problemen met de watervoorziening en de uitgevallen elektriciteit, die in Griekenland bovengronds is. Na een week was er meer dan 50.000 hectare afgebrand en zag Noord-Evia er uit als een rampgebied.